De acht rijkste heersers van Afrika en hun bankrekening

De mensen van het Afrikaanse continent gelden als arm. Ze zijn arm, omdat de rijkelijk aanwezige grondstoffen de rekeningen van de Afrikaanse heersers bij buitenlandse banken, niet echter de levensstandaard van grote delen van de bevolking verhogen. De discrepantie tussen arm en rijk, tussen knechten en heren, blijft een van de grootste problemen in Afrika. Van de noodzaak tot modernisering en een transparantie van hun politieke handelen zijn veel verantwoordelijken in Afrika zich niet bewust. Bijna overal breidt de corruptie zich uit. Daar, waar Afrikaanse politici, ieder op zijn manier, naar believen over de bronnen en de bevolking van het land beschikken, is geen armoedebestrijding mogelijk.

Deze politici heersen over mensen, ze voelen zich niet verantwoordelijk tegenover hen. Om in Afrika een autocraat genoemd te worden, is voor de meeste politici geen belediging. In de Afrikaanse cultuur is de gehoorzaamheid tegenover ouderen en chefs diep geworteld. In dit culturele milieu is de plicht van de president om verantwoording af te leggen moeilijk in te voeren. Voor jonge Afrikanen is het moeilijk hun leven in eigen handen te nemen en niet alleen maar waarnemer van het openbare leven te blijven. Voor de vergrijsde regerenden en hun functionarissen begint de politieke participatie met de verkiezingen en eindigt ook met verkiezingen. Deze onwrikbaarheid en vergrijzing betekent een toenemende marginalisering van de Afrikaanse jeugd, temeer daar deze niet eens werkelijk worden betrokken bij partijbeslissingen.

Wie zijn deze heersers, die zonder blikken of blozen de rijkdommen nemen, terwijl veel Afrikanen van twee dollar per dag moeten rondkomen?

Het Britse statistiekbureau “Africaranking” heeft een lijst van de acht rijkste presidenten/koningen en hun privévermogens opgesteld. De cijfers zijn afkomstig uit officiële bronnen en zijn vermoedelijk daarom eerder laag aangehouden. Hun exacte vermogens kennen waarschijnlijk alleen de presidenten/koningen zelf. Bijna altijd zijn enorme landerijen en grote grondstofvoorraden de basis van de vermogens.

José Eduardo dos Santos – Vermogen: $ 20 miljard

Dos Santos is al 37 jaar president van Angola. Het land is naast Nigeria de grootste olieproducent op het Afrikaanse continent. Bijna alle staatsinkomsten zijn afkomstig uit de oliehandel. José Eduardo dos Santos leidt het land als een familiebedrijf. Bijna alle sleutelposities zijn in handen van naaste verwanten van de president. Niet zelden beslist de president zelf. Macht wordt informeel en via cliëntelistische netwerken uitgeoefend. De mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch bericht van tientallen miljarden oliedollars die langs de Centrale Bank gesluisd worden. “In het “Forbes”-Magazin wordt Peter Lewis, professor voor Afrikaanse studies aan de John-Hopkins-Universiteit in Baltimore (VS) geciteerd: “Het centrale probleem in Angola is de complete afwezigheid van transparantie.”

De dochter van de president, Isabel dos Santos, staat bij Forbes voor $ 3,8 miljard op de lijst. Terwijl zij handenvol geld uitgeeft, leeft de meerderheid van de 21 miljoen Angolezen in grote armoede. Eén op de drie volwassenen is analfabeet, veel mensen leven zonder stroom en schoon water. In de index voor menselijke ontwikkeling van de VN (Human Development Index) staat het land op de 148e plaats van de 187 geanalyseerde landen.

Mohammed VI. van Marokko – Vermogen: $ 2,1 miljard

De koning van Marokko is ook de belangrijkste zakenman van het land. Hij nam 17 jaar geleden de macht over na de dood van zijn vader, koning Hassan II.

Teodoro Obiang Nguema Mbasogo – Vermogen: $ 600 miljoen

Obiang is al 37 jaar president van Equatoriaal-Guinea. Na een militaire putsch tegen zijn oom Francisco Macias Nguema nam hij in 1979 de macht over. Na de putsch liet hij zijn oom doden. In het kader van de algemene democratisering in Afrika voerde hij “democratische verkiezingen” in. De laatste keer liet hij zich met 95,4% van de stemmen herkiezen. Zijn partij heeft 99 van de 100 zetels in het parlement en 74 van de 75 zetels in de Senaat. Met ongeveer 700.000 inwoners is Equatoriaal-Guinea een van de kleinste landen van Afrika. De voormalige Spaanse kolonie in Centraal-Afrika geeft slechts zelden visa af aan buitenlandse journalisten.

Equatoriaal-Guinea heeft dezelfde olieproductie per hoofd van de bevolking als Qatar. Ondanks de olierijkdom leven grote delen van de bevolking in armoede. Op de Human Development Index van de VN staat het land op de 136e plaats van de 187 landen.

Uhuru Kenyatta – Vermogen: $ 500 miljoen

Kenyatta is sinds drie jaar de vierde president van Kenia. Hij is de zoon van de eerste staatschef, Jomo Kenyatta. Hij bezit aanzienlijke landerijen en talrijke ondernemingen, zoals de Commercial Bank, de Heritage hotels, de mediafirma Mediamax en het grootste melkbedrijf van Oost-Afrika, Brookside.

Paul Biya – Vermogen: $ 200 miljoen

Biya is sinds 34 jaar president van Kameroen. Dit land is een uniek voorbeeld van de directe verbinding tussen politieke macht en rijkdom. In Kameroen zijn de rijken niet de ondernemers, maar de gunstelingen van het regime. De miserabele plaats van het land op de corruptie-index van Transparency International is geen abstract cijfer, maar is bij iedere beweging in het dagelijks leven merkbaar.

Screenshot_6Zelfs in de regering vindt geen gemeenschappelijk debat over belangrijke kwesties plaats. Er vinden namelijk zo goed als geen kabinetszittingen met de president plaats. Hij kan geen echte democratie willen. Hij heeft een informeel subsysteem van persoonlijke relaties opgebouwd, dat dient tot het uitoefenen van de macht en tot het machtsbehoud. Ministers of burgemeesters komen hun benoeming of ontslag – op hetzelfde moment als de burgers – via de staatstelevisie CRTV te weten. Ze werden hiervoor niet eens gevraagd. Biya zegt regelmatig ja tegen hervormingen, zonder ze te willen toepassen.

Zijn ambtszaken doet hij graag vanuit een luxe hotel in Genève. Een vakantie enkele jaren geleden, die Biya met zijn hofhouding en de familie in het Franse La Baule doorbracht, was uitgesproken mondain: de president huurde 43 suites voor € 800.000,-

Koning Mswati III. – Vermogen: $ 200 miljoen

Het koninkrijk Swaziland in het zuiden van Afrika is met bijna 17.400 km² ongeveer net zo groot als de Duitse deelstaat Sachsen.

Screenshot_7Mswati III. is sinds 31 jaar koning van Swaziland en daarmee het hoofd van de laatste absolutistische monarchie van Afrika. Terwijl het volk in armoede leeft en aids zich snel uitbreidt, reist de koning de wereld rond of is bezig met zijn dure wagenpark. Hij zou miljoenen hebben uitgegeven voor de nieuwe paleizen van zijn 13 vrouwen. Daarbij komen privéwegen en een private watervoorziening evenals kostbare shopreisjes van de koninginnen naar grote Europese steden.

De monarch bezit 25% van alle mijnen in het land.

Terwijl de Koninklijke uitgaven naar $ 61 miljoen per jaar gestegen zijn, leeft de helft van de onderdanen van Mswati van minder dan $ 30 in de maand.

Idris Deby – Vermogen: $ 50 miljoen

Screenshot_8Gewelddadige gevechten om de macht zijn een constante in de geschiedenis van Tsjaad. Als veiligheidsadviseur van de dictator Hissene Habre verwierf Deby een omstreden naam bij het brute neerslaan van de rebellenbewegingen. Sinds 26 jaar is de ex-militair zelf aan de macht. Frankrijk waardeert hem. Tsjaad geldt in de onrustige regio als verhoudingsgewijs stabiel. Deby blijft ondanks mensenrechtenschendingen aan de macht, omdat het buitenland hem met rust laat – of zelfs aanmoedigt. Als het om Afrika gaat, gold in het Westen altijd al het devies: geen experimenten. Toen Deby in 2012 nog een vrouw trouwde en de kosten van dit huwelijk volgens Franse media € 18 miljoen bedroegen, was er geen enkele kritiek.

In 2003 werd het land de op vijf na grootste olieproducent van het continent. Sindsien werden 40 miljoen liter ruwe aardolie uit de grond gehaald.

Robert Mugabe – Vermogen: $ 10 miljoen

Screenshot_9Mugabe heerst sinds 36 jaar over Zimbabwe. Het land is rijk aan mineralen zoals platina, diamanten, grafiet en goud. Van de bodemschatten profiteren slechts enkele Zimbabwanen rondom de familie Mugabe. First Lady Grace Mugabe buit bijvoorbeeld het buitengewoon winstgevende diamantveld van Marange dichtbij de grens met Mozambique als privébezit uit. In het volk wordt ze Gucci Grace genoemd, in een toespeling op haar luxueuze levensstijl. Op Mugabe is van toepassing wat de Zuid-Afrikaanse wetenschapper Moeletsi Mbeki in zijn boek “Architects of Poverty” schrijft: dat de meest elanden in het zuiden van Afrika nog door partijen geregeerd worden die tegen de koloniale macht gevochten hebben. Ze zouden er van overtuigd zijn dat de vrijheidsstrijd hen het recht geeft om het land voorgoed te regeren. Ook zouden ze niet accepteren om rekenschap tegenover het volk af te leggen. Mugabe heeft Zimbabwe zó gigantisch geruïneerd, dat het inmiddels een land van armoede met 14 miljoen deels hongerende mensen is geworden. Dit zijn de gevolgen van onderdrukking, corruptie en cynische desinteresse van Mugabe om voor de bevolking te zorgen. Er bestaat nog steeds ongelooflijke armoede en nood. Tegelijkertijd neemt het vermogen van de bovenlaag fabelachtige dimensies aan. De “Sunday Times” van 14 februari 2009 berichtte dat Mugabe in Hongkong een villa had gekocht voor $ 5,6 miljoen. Alleen daarom al is de schatting van zijn vermogen door “Africaranking” vermoedelijk aan de veel te lage kant.

Al jarenlang gunt Mugabe zichzelf luxueuze festiviteiten voor zijn verjaardag. Vorig jaar liet hij zich door duizenden aanhangers in het vijf-sterren-ressort “Elephant Hill hotel” in de buurt van de Victoria watervallen bejubelen. Voor Mugabes uitgebreide verjaardagsmenu, dat $ 1 miljoen kostte, werden 100 dieren, waaronder twee olifanten, geslacht. Dit jaar heeft de verjaardagsceremonie $ 800.000,- (€ 715.000,-) gekost.